Kunstwerk 

In de zeven meter hoge sculptuur 3 bomen, 6 lenzen dragen drie figuratieve, bronzen bomen zes lenzen tussen hun takken. Door de lenzen zie je een ondersteboven reflectie van de omgeving (1). Daarmee past het kunstwerk bij de universiteitsgebouwen waar het door omringd wordt. De universiteit is een plek van reflectie waar je vanuit nieuwe perspectieven kunt leren kijken naar de wereld om je heen.  

 

Achtergrond 

In 1989 gaf de gemeente Amsterdam Thom Puckey (1948-) de opdracht om een beeldengroep te ontwerpen voor het pleintje aan de Binnengasthuisstraat dat ingeklemd ligt tussen de Universiteit van Amsterdam (UvA) en woningbouw. Het was een van de eerste keren dat Puckey een sculptuur in opdracht maakte en hij vond het belangrijk om zijn stijl aan te passen aan de opdracht. Daarom ontwierp hij de bomen met in zijn achterhoofd de mensen die de sculptuur dagelijks zouden zien, omdat ze in de buurt wonen, werken of langs het kunstwerk lopen. Hij wilde via het kunstwerk in gesprek gaan met deze mensen en de sculptuur moest bekeken kunnen worden zonder dat je daar kunsthistorische achtergrondinformatie voor nodig hebt. Een vroeg schilderij van Picasso, Les Trois Danseuses (1925), waarop in abstracte stijl drie dansende mensen te zien zijn, was een inspiratie voor het organische bomenontwerp. Puckey transformeert de mensen in het schilderij naar bomen en zegt over zijn sculptuur: "Voor mij zijn het mensachtige dingen bijna...mijn bomen transformeren een mens in iets anders, in een andere vorm” (2). Na een oproep van studenten van de UvA heeft de gemeente Amsterdam het kunstwerk in 2023 laten restaureren. Hierbij werd de, inmiddels vergeelde, beschermende laag van de lenzen vervangen door een nieuwe heldere, transparante beschermlaag en werden de boomstammen opgeknapt (3).  

 

Kunstenaar  

Thom Puckey werd in 1948 geboren in Bexley (Engeland), maar verruilde zijn geboorteland in 1978 voor Nederland en werkt tegenwoordig in Amsterdam en Toscane. Naast het maken van kunst geeft hij sinds 1987 ook les op Nederlandse kunstacademies en als gastdocent op Chinese universiteiten.  

Hij studeerde van 1972 tot 1975 beeldende kunst aan de Royal College of Art in Londen en was na zijn opleiding tot 1980 actief als performancekunstenaar, samen met kunstenaar Dirk Larsen (4). Onder de naam Reindeer Werk maakten ze ‘behavioural art’ voor publiek in Europa en Noord-Amerika, waarbij ze zichzelf in trance brachten en de controle over hun doen en laten verloren. Ze betrokken ook het publiek bij deze performances. In de jaren '80 stopten Puckey en Larsen met Reindeer Werk en begon Puckey met het maken van sculpturen. Zelf zegt Puckey: “Ik verveel me al snel als ik me begin te herhalen. Daarom onderzoek ik steeds nieuwe mogelijkheden" (5). Het zoeken naar een ander bewustzijn, zoals in de performances, blijft ook belangrijk in zijn latere sculpturale en fotografische werk (6). De mens staat vaak centraal in de theatrale sculpturen van Puckey en hij vindt inspiratie in wetenschap, mystiek en alchemie. In hetzelfde jaar dat 3 bomen, 6 lenzen geplaatst werd, had Puckey een solotentoonstelling in het Stedelijk Museum Amsterdam waar zijn sculpturen en installaties tentoongesteld werden (7). In 2004 ontwierp hij de sculptuur Hommage aan Parajanov bij de Vredeskerk in Amsterdam-Zuid.  

  

Bronnen 

(1) The Lens Trees by Thom Puckey  

(2) Volkskrant Artikel Thom Puckey 

(3) Lens Trees II | UvA Placemaking 

(4) RKD Research | Thom Puckey 

(5) Atelierbezoek Thom Puckey, door het beeld bekeken - Mister Motley 

(6) Atelierbezoek Thom Puckey, door het beeld bekeken - Mister Motley 

(7) Antje von Graevenitz, Marja Bloem. Thom Puckey : zo boven zo beneden : sculptures 1985-1989. Stedelijk Museum Amsterdam, 1989. Tentoonstellingscatalogus. Pagina 5-21. 

 

Meer weten?  

Website of the Amsterdam based artist Thom Puckey 

Atelierbezoek Thom Puckey, door het beeld bekeken - Mister Motley 

Antje von Graevenitz, Marja Bloem. Thom Puckey : zo boven zo beneden : sculptures 1985-1989. Stedelijk Museum Amsterdam, 1989. Tentoonstellingscatalogus.