Stilstaan bij 75 jaar vrijheid, ook bij de Nieuwe N200, deel IV

Het nieuwe herdenkingsmonument bij de Haarlemmerweg 

 

Zondag 15 december was het precies 75 geleden dat Pieter Elias, Matthijs en Henk Verkuijl werden gefusilleerd aan de Haarlemmerweg in Amsterdam. Deze bijzondere gebeurtenis is zondag onder veel belangstelling herdacht op de plek waar de verzetshelden stierven. Het herdenkingsmonument moest in 2017 vanwege de werkzaamheden aan de N200 verplaatst worden naar een tijdelijke locatie. De Nieuwe N200 heeft als speciaal onderdeel van het project een nieuw monument gerealiseerd, dat tijdens de herdenking van afgelopen zondag werd onthuld. Ook nabestaande Hannie Elias en getuige Corrie van den Boogaard-Vlug waren erbij.

 

Symboliek

In overleg met de nabestaanden zijn het monument en de ruimte daaromheen opnieuw ontworpen door landschapsarchitect Saskia Bongers. Het nieuwe oorlogsmonument bestaat uit een stalen kruis met drie staanders. Daarachter staan drie amberbomen, een boomsoort die in de herfst geel tot purper kleurt. De bomen staan symbool voor de toekomst en het leven. Zowel het kruis als de bomen verwijzen naar de drie verzetsstrijders. De tekst ‘Zij brachten voor de vrijheid het grootste offer’ stond ook op het allereerste monument uit 1947.

Geschiedenis

Op 15 december 1947 werd het eerste witte houten herdenkingskruis onthuld voor boerderij Vredelust. Drie jaar daarvoor zag Corrie van den Boogaard-Vlug (toen 15) vanuit haar zolderraam in de boerderij hoe de mannen werden doodgeschoten. Toen de Haarlemmerweg in 1964 opnieuw werd ingericht en de boerderij verdween, werd er een nieuw kruis geplaatst en onthuld door de weduwen Verkuijl en Elias. Het monument is in 1985 geadopteerd door basisschool Veerkracht in Amsterdam. Al bijna 35 jaar organiseert de school op 4 mei een herdenking.

Verbinding
Het kleine pleintje en de bankjes die nu bij het monument staan, scheppen een plek in de openbare ruimte waar je je kunt verbinden met elkaar en met het verleden. Hannie Elias, dochter van verzetsstrijder Pieter Elias, vertelt: “Ik hoop dat deze plek voor mensen een contactpunt wordt, een punt om met elkaar te praten en dingen te vertellen. Dat je elkaar helpen kunt. Dit is een vredige en gezonde omgeving en ik denk dat het nog lang zo zal blijven. Ik hoop – en iedereen hoopt – dat we een gezellige en vredelievende wereld kunnen hebben”.