Drijvende tuinen
| Kunstenaar | Robert Jasper Grootveld |
|---|---|
| Adres | Zeeburgerkade 60 |
| Wijk | Zeeburg |
| Plaatsingsdatum | 1999 |
In het Oostelijk Havengebied liggen 5 drijvende tuinen naar het idee van kunstenaar Robert Jasper Grootveld. De Panama Tuin ligt aan de Panamakade, de andere vier tuinen (De Yuppie-management, De Oceaan, De Wilde Tuin en De Tuin van Tuinman) liggen aan de Douanesteiger in Entrepothaven.
De Drijvende Tuinen zijn aangelegd op vlotten en beslaan circa 200 m2 per tuin. en dragen bij aan het groen in het Oostelijk Havengebied. De drijvende tuinen stimuleren de biodiversiteit en zorgen voor verbetering van de waterkwaliteit. Er groeien bomen op de tuinen die zorgen voor CO2 opslag en het afvangen van fijnstof. Mensen kunnen de natuur van dichtbij beleven en leren over biodiversiteit. Helaas dreigt het piepschuim van sommige vlotten na al die jaren nu te vergaan en bij te dragen aan vervuiling door (micro)plasticdeeltjes.
In 1999 werd het project gestart. De tuinen werden met Grootveld uitgevoerd als werkgelegenheidsproject samen met stichting De Omslag en projectgroep OHG. Een aantal buurtbewoners heeft zich na zijn dood verenigd en onderhoudt de tuinen nog steeds. Stadsdeel Oost, het Internationale Instituut voor Sociale Geschiedenis (IISG) en De Eester (Buurtcoöperatie-OHG) zijn nauw betrokken.
Robert Jasper Grootveld (1932 -2009)
Grootveld was een bekende figuur, Provolid en actievoerder. In 1955 bouwde hij een vlot van lege biscuitblikken waarop hij door de grachten voer. In 1966 nam hij in het Vondelpark een speakers corner in gebruik. Hij werd bekend door zijn happenings op het Spui in Amsterdam (anti-rookmagiër).
Met schilder Theo Kley richtte hij het Exotisch Kitsch Conservatorium op, dat weer overging in de Insekten-sekte/het deskundologisch laboratorium, waarbij ook Aat Veldhoen, Simon Vinkenoog, Max Reneman en Ernst Vijlbrief betrokken waren.
De rol van Jasper Grootveld in de Nederlandse geschiedenis is niet gering. De inleiding bij zijn persoonsbeschrijving op de website van het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis begint met een citaat van Freek de Jonge:
"Dat de twintigste eeuw niet in zijn geheel ongemerkt aan dit land voorbij is gegaan, is eigenlijk maar te danken aan één persoon. Eén man die dit land een totaal ander aanzien heeft gegeven, die alle verhoudingen door elkaar heeft geschud. En geheel in de lijn van zijn genialiteit is hij ook in de vergetelheid geraakt." (Freek de Jonge, 2005. http://www.iisg.nl/grootveld/index.php )
In het water bij het Oostelijk Havengebied liggen vijf vlotten begroeid met grassen, planten en bomen. Op één van de vlotten, gelegen achter het IISG, zien we in het groen ook een huisje en een witte fiets. De vlotten, hun beplanting en bebouwing zijn het werk van Robert Jasper Grootveld.
Grootveld stond bekend als antirookmagiër en middelpunt van happenings op het Spui in het midden van de jaren 60. Hij was met zijn activistische performances en interventies, onder andere gericht tegen de tabaksindustrie, voorloper van de provo-beweging.
De kunstenaar bouwde vanaf de jaren ‘70 ook vlotten, waarmee hij rondvoer door de grachten van de stad. Zijn liefde voor het water kwam bovendrijven - hij was ooit matroos. Eerst maakte hij vlotten van afval en autobanden, later van piepschuim bijeengehouden door speciale netten. Die netten werden door Grootveld geknoopt in een project met werkloze jongeren. Op de vlotten stortte hij aarde die hij vervolgens beplantte. Zo ontstonden zijn drijvende tuinen.
Hoewel de kunstenaar de vlotten niet heeft ontworpen als landschapskunst, kunnen we er wel op die manier naar kijken. De werken verhouden zich direct tot de natuurlijke én stedelijke omgeving. Maar wat is land art eigenlijk? René Schuiten-Kniepstra, kunsthistoricus en oprichter Land Art Nederland vertelt er in de podcast alles over.
Luister naar het verhaal achter dit kunstwerk via deze link of onderstaande QR-code:
