Vrijheidscarillon

Vrijheid is hier vaak zo vanzelfsprekend, dat we niet altijd stilstaan bij de onvrijheid op andere plekken in de wereld. In Nederland mag iedereen zeggen wat hij of zij denkt. En hier mag je zijn wie je wilt zijn.

Plein ’40 – ’45 is, na de Dam, het belangrijkste plein in Amsterdam om deze vrijheid te herdenken.

Het Vrijheidscarillon is in 1952 gemaakt door architect/kunstenaar Dick Slebos in samenwerking met klokkengieter van Bergen, in opdracht van het Comité Nationale Herdenking.

Dick Slebos, vooral bekend van zijn ontwerpen van bruggen en tunnels, maakte een groot stevig bouwwerk. Hij ontwierp niet alleen een 15 meter hoge klokkenstoel, rustend op hellende betonnen zuilen, maar ook een platform voor toespraken en een 18 meter hoge vlaggenmast. Op de sokkel van de vlaggenmast is een plaquette gemonteerd met de tekst: Hier herdenken wij onze gevallenen uit de jaren 1940 - 1945. Het carillon herinnert ons dan ook aan onze vrijheid.

Het Vrijheidscarillon stond eerst op diverse plaatsen, onder andere op de Dam in 1955. In 1961 kreeg het zijn definitieve plek op Plein ’40 – ’45. De Gemeente Amsterdam koos voor deze plek, omdat dit plein in de ‘verzetsheldenbuurt’ ligt. In deze buurt zijn 27 straatnamen vernoemd naar verzetsstrijders uit Nederland in de Tweede Wereldoorlog. Koningin Juliana onthulde het carillon op Bevrijdingsdag, 5 mei 1961.

Er bevinden zich 31 klokken in het Vrijheidscarillon, waarvan er één de luidklok is. De grootste klok is vernoemd naar koningin Wilhelmina. De andere klokken zijn onder andere vernoemd naar prinses Juliana, prins Bernhard en de elf provincies (provincie Flevoland bestond nog niet).

De negen kleine klokken dragen de nationale wapenspreuk 'Je maintiendrai'. Deze spreuk die door Koning Willem I in 1815 voor het eerst werd toegevoegd aan het wapen van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden betekent ‘Ik zal handhaven’ en is nog steeds onderdeel van ons nationale wapen met de twee leeuwen.

Tijdens de renovatie van het carillon in 1995 werden er vier grote basklokken en vier kleine klokken toegevoegd door Klokkengieterij Petit & Fritsen. Deze vier klokken zijn vernoemd naar andere leden van het koningshuis; Beatrix (nu de zwaarste klok, 265 kg), Willem-Alexander (185 kg), Johan Friso (132 kg) en Constantijn (100 kg). Door deze uitbreiding heeft het carillon nu een bereik van twee-en-een-half octaaf.

Sinds 2011 staat het kunstwerk op de gemeentelijke monumentenlijst. Tot het monument horen niet alleen het Vrijheidscarillon, maar ook de klokkenstoel, het sprekersplatform en de vlaggenmast. Het carillon kan bijdragen aan het waarderen van onze vrijheid. Bedenk hoe jij kunt bijdragen aan de vrijheid van anderen. Want vrijheid is van ons allemaal!

Wereldwijde oorlogsherinnering en vredes carillons

https://www.peacecarillons.org/Amsterdam-slotermeer-freedom-carillon-the-netherlands/